నేటి నుంచి కొత్త చట్టాలు అమల్లోకి

ఇండియన్ పీనల్ కోడ్ (ఐ.పి.సి) స్థానంలో, “భారతీయ న్యాయ సంహిత”. (బి.ఎన్.ఎస్)

క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్ (సి.ఆర్పి.సి) స్థానంలో, “భారతీయ నాగరిక్ సురక్ష సంహిత”. (బి.ఎన్.ఎస్.ఎస్)

ఇండియన్ ఎవిడెన్స్ యాక్ట్ 1872 స్థానంలో, భారతీయ సాక్ష్య అధినియమ్. (బి.ఎస్.ఏ)

క్రిమినల్ చట్టాల్లో నూతన అధ్యయనం అనే చెప్పొచ్చు

కొత్త నేర న్యాయ చట్టాల్లో జీరో ఎఫ్ఐఆర్ , ఈ-ఎఫ్ఐఆర్ కు చోటు

నిందితులకు శిక్ష పడేలా చేయటంలో ఎలక్ట్రానిక్ సాంకేతిక ఆధారాలు కీలకమవుతాయి

నేటిధాత్రి, హైదరాబాద్

భారత న్యాయవ్యవస్థలో నూతన అధ్యాయానికి బీజం పడింది. బ్రిటిష్ వలస పాలన నుంచి కొనసాగుతున్న చట్టాలు కనుమరుగు కానున్నాయి. నూతన క్రిమినల్ చట్టాల అమల్లోకి వచ్చిన నేపథ్యంలో నేరాల బారిన పడ్డ బాధితులు ఇకపై ఏ పోలీసు స్టేషన్ పరిధిలోనైనా ఫిర్యాదు చేసుకోవచ్చు. అత్యవసర పరిస్థితుల్లో ఉన్న బాధితుల నుంచి ఫిర్యాదు అందితే ‘జీరో ఎఫ్ ఐఆర్ ‘ నమోదు చేయాల్సిందే. బాధితులు ఇకపై ఏ పోలీస్‌ స్టేషన్‌లో నైనా ఫిర్యాదు చేయవచ్చు. జీరో ఎఫ్ఐఆర్ కచ్చితంగా పోలీసులు నమోదు చేయాల్సిందేనని క్రిమినల్ నూతన చట్టాలు చెబుతున్నాయి. నేరం జరిగిన ప్రాంతం తమది కాదంటూ తప్పించుకునే ప్రయత్నాలు ఇకపై కుదరవు. నేటి నుంచి నూతన భారతీయ నాగరిక్ సురక్ష సంహిత (బిఎన్ఎస్ఎస్) అమలులోకి రానున్న నేపథ్యంలో ఏడేళ్లు, ఆపైన జైలు శిక్ష పడే కేసుల్లో ఫోరెన్సిక్ సిబ్బంది సైతం సంఘటనా స్థలానికి చేరుకుని ఆధారాలు సేకరించాలి. కేసుల్లో నిందితులకు శిక్ష పడాలంటే అవే కీలకంగా మారనున్నాయి. కేంద్ర ప్రభుత్వం కొత్తగా తీసుకు వచ్చిన చట్టాలతో నేరాల బారినపడ్డ బాధితులు ఇకపై ఏ పోలీసు స్టేషన్‌ పరిధిలోనైనా ఫిర్యాదు చేయొచ్చు. నేరం జరిగిన ప్రాంతం తమ పరిధి కాదంటూ ఎఫ్‌ఐఆర్‌ నమోదుకు పోలీసుస్టేషన్‌ సిబ్బంది నిరాకరించేందుకు వీల్లేదు. అత్యవసర, విపత్కర పరిస్థితుల్లో ఉన్న బాధితుల నుంచి ఫిర్యాదు అందితే జీరో ఎఫ్ఐఆర్ నమోదు చేయాలి. దానిపై సత్వరమే స్పందించి తగిన చర్యలు చేపట్టాలి. ఆ తర్వాతే ఆ నేరం ఏ పోలీసుస్టేషన్‌ పరిధిలో జరిగిందో అక్కడికి బదిలీ చేయాలి. అలాగే బాధితులు నేరుగా పోలీసు స్టేషన్‌ కు వెళ్లకుండానే పోలీసు అధికారిక వెబ్‌సైట్, అధికారిక యాప్‌ సహా ఇతర ఎలక్ట్రానిక్‌ కమ్యూనికేషన్‌ పద్ధతుల్లోనూ ఫిర్యాదులు చేయొచ్చు. వాటిపై మూడు రోజుల్లోగా ఫిర్యాదుదారు సంతకం తీసుకుని, ప్రాథమిక విచారణ జరిపి కేసు నమోదు చేయాలి. ఇప్పటివరకూ అమల్లో ఉన్న క్రిమినల్‌ ప్రొసీజర్‌లో ఈ ప్రావిజెన్స్‌ లేవు. కేవలం కేంద్ర హోంశాఖ మార్గదర్శకాల మేరకు జీరో ఎఫ్‌ఐఆర్‌లు నమోదు చేస్తున్నారు. దేశవ్యాప్తంగా నేటి నుంచి అమల్లోకి రానున్న కొత్త నేర న్యాయ చట్టాల్లో ఈ మేరకు జీరో ఎఫ్ఐఆర్ , ఈ-ఎఫ్ఐఆర్ కు చోటు కల్పించారు. ఏడేళ్లు, అంతకంటే ఎక్కువ శిక్ష పడే అవకాశమున్న నేరాలకు సంబంధించి దర్యాప్తు అధికారులు నేర ఘటనా స్థలానికి ఫోరెన్సిక్‌ నిపుణులను తప్పనిసరిగా తీసుకెళ్లి వారితో ఆధారాలు సేకరణ చేపట్టాలి. నేర ఘటనాస్థలం, అక్కడున్న పరిస్థితులు, ఆధారాలన్నింటినీ ఆడియో, వీడియో రికార్డింగ్‌ చేయాలి. దీని కోసం ప్రతి పోలీసుస్టేషన్‌కు ట్యాబ్‌లు అందజేయనున్నారు. వాటిల్లో రికార్డు చేస్తే అవి నేరుగా ఈ-సాక్ష్య యాప్‌లోకి వెళ్తాయి. నిందితులకు శిక్ష పడేందుకు ఇవి ఉపయోగపడుతాయి అనే చెప్పొచ్చు.

###&###

కొత్త క్రిమినల్ చట్టాల యొక్క ముఖ్య లక్షణాలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి

•• భారతీయ న్యాయ సంహిత” (బి.ఎన్.ఎస్) – 358 సెక్షన్లు ••

ఇండియన్ పీనల్ కోడ్ (ఐపిసి) స్థానంలో.., భారతీయ న్యాయ సంహిత వచ్చింది. ఐపిసిలో 511 సెక్షన్లు ఉండగా, భారతీయ న్యాయ సంహితలో 358 సెక్షన్లే ఉన్నాయి. అందులోనూ కొత్తగా 20 నేరాలను చేర్చారు. తీవ్రమైన 33నేరాల్లో జైలు శిక్షను పెంచడంతో పాటు, 83నేరాలకు సంబంధించి జరిమానాను పెంచారు. మరో 23నేరాలకు తప్పనిసరిగా కనీస శిక్షను విధించారు. కొత్తగా ఆరు కేసుల్లో సమాజ సేవ శిక్షలు విధించారు. భిక్షాటన, మానవ అక్రమ రవాణాలను కఠిన నేరంగా పేర్కొన్నారు.

లైంగిక నేరాలకు సంబంధించి కఠిన చర్యలు తీసుకుంటారు. పెళ్లి చేసుకునే ఉద్దేశం లేకుండా పెళ్లికి హామీ ఇచ్చి, మోసపూరిత లైంగిక సంపర్కంలో పాల్గొనే వారికి పదేళ్ల వరకు జైలు శిక్ష మరియు జరిమానాలు విధించబడతాయి.

కొత్త చట్టం ప్రకారం ఏదైనా సమాచారం దాచిపెట్టడం ద్వారా ఉద్యోగం, పదోన్నతి లేదా వివాహానికి సంబంధించిన తప్పుడు వాగ్దానాలతో కూడిన మోసాన్ని కూడా పరిష్కరిస్తుంది.

వ్యవస్థీకృత నేరం ఇప్పుడు సమగ్ర చట్టపరమైన పరిశీలనను ఎదుర్కొంటుంది. చట్టవిరుద్ధమైన కార్యకలాపాల యొక్క విస్తృత పరిధిని కవర్ చేస్తుంది. ఈ కార్యకలాపాలలో కిడ్నాప్, దోపిడీ, వాహనాల దొంగతనం, దోపిడీ, భూమిని లాక్కోవడం, కాంట్రాక్ట్ హత్యలు, ఆర్థిక నేరాలు, సైబర్ నేరాలు మరియు వ్యక్తులు, మాదక ద్రవ్యాలు, ఆయుధాలు లేదా అక్రమ వస్తువులు లేదా సేవల అక్రమ రవాణా ఉన్నాయి.

వ్యభిచారం లేదా విమోచన కోసం మానవ అక్రమ రవాణా, సంఘటిత క్రైమ్ సిండికేట్‌ల సభ్యులుగా లేదా అటువంటి సిండికేట్‌ల తరపున కచేరీలో వ్యవహరించే వ్యక్తులు లేదా సమూహాలు నిర్వహిస్తే, తీవ్రమైన జరిమానాలు ఎదుర్కొంటారు.

ప్రత్యక్ష లేదా పరోక్ష భౌతిక లాభం కోసం హింస, బెదిరింపులు, బలవంతం లేదా ఇతర చట్టవిరుద్ధమైన మార్గాల ద్వారా అమలు చేయబడిన ఈ నేరాలకు కఠినమైన శిక్ష విధించబడుతుంది

కొత్త చట్టం బిఎన్ఎస్ లో, జాతీయ భద్రతకు ముప్పు కలిగించే చర్యల కోసం, ప్రజల మధ్య భయాందోళనలు కలిగించే ఉద్దేశ్యంతో భారతదేశ ఐక్యత, సమగ్రత, సార్వభౌమాధికారం లేదా ఆర్థిక భద్రతకు ముప్పు కలిగించే ఏదైనా చర్యను తీవ్రవాద చర్యగా నిర్వచించింది.

కొత్త చట్టం ప్రకారం ఐదుగురు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది వ్యక్తుల సమూహం హత్యకు పాల్పడినప్పుడు, అటువంటి సమూహంలోని ప్రతి సభ్యుడు మరణశిక్ష లేదా యావజ్జీవ కారాగార శిక్ష విధించబడుతుంది. (పాత చట్టంలో మొదట ఉన్న ఏ1 ఏ2 లకు శిక్ష ఉండేది, ఇప్పుడు అందరికీ ఒకే రకమైన శిక్ష ఉంటుంది)

###&###

•• భారతీయ నాగరిక్ సురక్ష సంహిత (బిఎన్ఎస్ఎస్) – 531 సెక్షన్లు ••

క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్ సిఆర్పిసి స్థానంలో.., భారతీయ నాగరిక్ సురక్ష సంహిత (బిఎన్ఎస్ఎస్) వచ్చింది. సిఆర్పిసి లో 484సెక్షన్లు ఉండగా, భారతీయ నాగరిక్ సురక్ష సంహితలో 531 సెక్షన్లు ఉన్నాయి. ఈ బిల్లులో మొత్తం 177 నిబంధనలను మార్చారు. 9 కొత్త సెక్షన్లతో పాటు, 39 కొత్త సబ్ సెక్షన్లు తీసుకొచ్చారు. మరో 14 సెక్షన్లను పూర్తిగా తీసేశారు. ఘోరమైన నేరాలకు పాల్పడిన వారి చేతులకు బేడీలు వేసే నిబంధనను కూడా ఇందులో చేర్చారు. 35 నేరాల్లో సత్వర న్యాయం అందించడానికి నిర్దిష్ట సమయాన్ని నిర్దేశించారు.

అండర్ ట్రయల్ ఖైదీల కోసం ఒక ముఖ్యమైన నిబంధన, మొదటిసారి అనుమతించడం. నేరస్తులు వారి గరిష్ట శిక్షలో మూడింట ఒక వంతు శిక్ష అనుభవించిన తర్వాత బెయిల్ పొందవచ్చు. జీవిత ఖైదు లేదా బహుళ అభియోగాలతో కూడిన కేసులు తప్ప అండర్ ట్రయల్స్‌కు తప్పనిసరి బెయిల్‌కు అర్హత సాధించడం కష్టం అనే చెప్పొచ్చు.

ఫోరెన్సిక్ పరిశోధన ఇప్పుడు కనీసం ఏడేళ్ల జైలు శిక్ష విధించదగిన నేరాలకు తప్పనిసరి, ఫోరెన్సిక్ నిపుణులు నేర దృశ్యాల్లో సాక్ష్యాలను సేకరించి, నమోదు చేస్తారని నిర్ధారిస్తుంది. ఒక రాష్ట్రంలో ఫోరెన్సిక్స్ సదుపాయం లేకుంటే, మరొక రాష్ట్రంలో సదుపాయాన్ని ఉపయోగించాలి.

## విధానాల కోసం కాలపట్టికలు:-##

బిల్లు వివిధ చట్టపరమైన విధానాలకు నిర్దిష్ట సమయపాలనలను నిర్దేశిస్తుంది. ముఖ్య నిబంధనలలో.. అత్యాచార బాధితులను పరీక్షించే వైద్య నిపుణులు ఏడు రోజుల్లోగా తమ నివేదికలను దర్యాప్తు అధికారికి సమర్పించాలి.

వాదనలు పూర్తయిన 30 రోజుల లోపు తీర్పులను తప్పనిసరిగా అందించాలి. 60 రోజుల వరకు పొడిగించవచ్చు., బాధితులకు 90 రోజుల్లోగా దర్యాప్తు పురోగతిని తెలియజేయాలి.

###&####

•• భారతీయ సాక్ష్య అధినియమ్ (బిఎస్ఏ) – 170 సెక్షన్లు.••

ఇండియన్ ఎవిడెన్స్ యాక్ట్ స్థానంలో.., భారతీయ సాక్ష్య అధినయమ్ వచ్చింది. ఇందులో 170 సెక్షన్లు ఉన్నాయి. ఎవిడెన్స్ ఆక్ట్ తో పోలిస్తే, భారతీయ సాక్ష్య అధినియమ్ లో 24 నిబంధనలు పూర్తిగా మార్చారు. 6 సెక్షన్లను తొలగించి, 2 కొత్త సెక్షన్లు, 6సబ్ సెక్షన్లను చేర్చారు. ఇందులో నుంచి బ్రిటిష్ కాలం నాటి పదాలను తొలగించి, భాషను ఆధునీకరించారు.

భారతీయ సాక్ష్య అధినియమ్ చట్టం స్థానంలో కీలకమైన అప్‌డేట్‌లను పరిచయం చేస్తుంది. ముఖ్యంగా ఎలక్ట్రానిక్ సాక్ష్యాధారాలకు సంబంధించి, ఈ క్రింది ముఖ్యమైన నిబంధనలను కలిగి ఉంటుంది

సాక్ష్యం యొక్క నిర్వచనంలో ఎలక్ట్రానిక్ ఇచ్చిన సమాచారాన్ని చేర్చడం. ఎలక్ట్రానిక్ లేదా డిజిటల్ రికార్డ్‌లను పేపర్ రికార్డ్‌ల వలె చట్టపరమైన స్థితిని మంజూరు చేయడం.

ఆధునిక ప్రక్రియలకు అనుగుణంగా ద్వితీయ సాక్ష్యాల పరిధిని విస్తరించడం. కోర్టు అభ్యాసాల కోసం ఖచ్చితమైన మరియు ఏకరీతి నియమాలతో ఆమోదయోగ్యమైన వాస్తవాలపై పరిమితులను విధించడం.

###&####

&• కొత్త చట్టాల ఇతర ముఖ్యాంశాలు:- •&

బాధితులు చట్టపరమైన ప్రక్రియలో వారి భాగస్వామ్యాన్ని నిర్ధారిస్తూ ఎఫ్ఐఆర్ యొక్క ఉచిత కాపీని అందుకుంటారు.

వ్యక్తి అరెస్టయిన సందర్భంలో, అతని లేదా ఆమె పరిస్థితి గురించి, తనకు నచ్చిన వ్యక్తికి తెలియజేయడానికి హక్కు ఉంటుంది. ఇది అరెస్టు చేసిన వ్యక్తికి తక్షణ మద్దతు మరియు సహాయాన్ని నిర్ధారిస్తుంది.

కొత్త చట్టాలు అన్ని ఆసుపత్రులలో మహిళలు, మరియు పిల్లలపై నేరాల బాధితులకు ఉచిత ప్రథమ చికిత్స లేదా వైద్య చికిత్సకు హామీ ఇస్తున్నాయి. ఈ నిబంధన అవసరమైన వైద్య సంరక్షణకు తక్షణ ప్రాప్యతను నిర్ధారిస్తుంది, సవాలు సమయాల్లో బాధితుల శ్రేయస్సు మరియు కోలుకోవడానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.

సమన్లు ఇప్పుడు ఎలక్ట్రానిక్‌గా అందించబడతాయి, చట్టపరమైన ప్రక్రియలను వేగవంతం చేస్తాయి, వ్రాతపనిని తగ్గించవచ్చు మరియు పాల్గొన్న అన్ని పక్షాల మధ్య సమర్థవంతమైన కమ్యూనికేషన్‌ను నిర్ధారిస్తుంది.

ఎఫ్‌ఐఆర్ కాపీలను స్వీకరించడానికి నిందితులు మరియు బాధితుడు ఇద్దరూ అర్హులు. పోలీసు నివేదిక, ఛార్జిషీట్, స్టేట్‌మెంట్‌లు, ఒప్పుకోలు మరియు ఇతర పత్రాలను 14 రోజులలోపు అందచేయాల్సి ఉంటుంది.

కేసు విచారణలలో అనవసర జాప్యాన్ని నివారించడానికి, సకాలంలో న్యాయం అందేలా చేయడానికి కోర్టులు గరిష్టంగా రెండు వాయిదాలను మంజూరు చేస్తాయి.

సాక్షుల భద్రత మరియు సహకారాన్ని నిర్ధారించడానికి సాక్షుల రక్షణ పథకాన్ని అమలు చేయాలని కొత్త చట్టాలు అన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను ఆదేశించాయి. చట్టపరమైన చర్యల యొక్క విశ్వసనీయత మరియు ప్రభావాన్ని పెంచడం.

“లింగం” యొక్క నిర్వచనం ఇప్పుడు లింగమార్పిడి వ్యక్తులను కలిగి ఉంటుంది, చేరిక మరియు సమానత్వాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.

బాధితురాలికి మరింత రక్షణ కల్పించడానికి మరియు అత్యాచార నేరానికి సంబంధించిన దర్యాప్తులో పారదర్శకతను అమలు చేయడానికి, బాధితురాలి స్టేట్‌మెంట్‌ను పోలీసులు ఆడియో వీడియో ద్వారా రికార్డ్ చేయాలి. భవిష్యత్తులో ఆయా నేరాల్లో నిందితులకు శిక్ష పడేలా చేయటంలో ఈ సాంకేతిక ఆధారాలు కీలకమవుతాయి.

✍️గంగరాజు కందికొండ✍️
అడ్వకేట్, హై కోర్టు. హైదరాబాద్.